JAVA - OPERATORLAR

Java dasturlash tilida 6 ta asosiy operatorlar mavjud. Bular :

1. Unar(birlik) operatorlari
2. Arifmetik opertorlari
3. Shart operatorlari 
4. Mantiqiy operatorlar
5. O'zlashtirish operatorlari
6. Va boshqa operatorlar

Arifmetik operatorlari

OperatorNatija
+Qo'shish
-Ayirish
*Ko'paytirish
/Bo'lish
%Qoldiq olish
++Increment(bittaga oshirish)
+=Qo'shish
-=Ayirish
*=Ko'paytirish
/=Bo'lish
%=Qoldiq olish
--Decrement(Bittaga kamaytirish)

Misollar:

public class MainClass {
  public static void main(String args[]) {

    int aab = 1;
    int bbb = 2;

 
    System.out.println("Sonlar ustida arifmetik amallar");
    int a = 1;   //qo'shish
    int b = a * 3;   //ko'paytirish
    int c = b / 4;   //bo'lish
    int d = c - a;   //ayirish
    int e = -d;      //unar (-) operatori

    int k = 11 3;  //qoldiq olish
    aaa += 5;        //aaa = aaa + 5 
    bbb *= 4;        //bbb = bbb * 4

 
    System.out.println("a = " + a);
    System.out.println("b = " + b);
    System.out.println("c = " + c);
    System.out.println("d = " + d);
    System.out.println("e = " + e);

    System.out.println("k = " + k); 
    System.out.println("aaa = " + aaa);

    System.out.println("bbb = " + bbb);

 }
}
Natija:

Sonlar ustida arifmetik amallar
a = 2
b = 6
c = 1
d = -1
e = 1 
k = 2
aaa = 6
bbb = 8

Increment va Decrement ga misollar:

public class MainClass {
  public static void main(String args[]) {
    int a = 1;
    int b = 2;
    int c;
    int d;
    c = ++b; //b = 3 , c = 3 b ning qiymati 1 ga oshirildi
    d = a++; //d = 1 , a = 2 a ning qiymati 1 ga oshirildi
    c++;
    System.out.println("a = " + a);
    System.out.println("b = " + b);
    System.out.println("c = " + c);
    System.out.println("d = " + d);
  }
}
Natija:

a = 2
b = 3
c = 4
d = 1

c = ++b bu yerda nima ish bajarilayotganini ko'rib chiqaylik.
Bu yerda c ga b ni qiymatini bittaga oshirib keyin o'zlashtiryapti.
d = a++ bu yerda    d ga a ni qiymatini o'zlashtirdi va a ni qiymatini bittaga oshirdi

++a  va  a++ bu ikkalsini adashtirmang!
 Taqqoslash va Shart operatorlari

Taqqoslash operatorlari Nomlanishi
>katta
>=katta yoki teng
==teng
!=teng emas
<=kichik yoki teng
<kichik

 Misollar:

import java.util.Random;

public class MainClass {
  public static void main(String[] args) {
    Random rand = new Random();
    int i = rand.nextInt(100);
    int j = rand.nextInt(100);
    System.out.println("i = " + i);
    System.out.println("j = " + j);
    System.out.println("i > j is " (i > j));
    System.out.println("i < j is " (i < j));
    System.out.println("i >= j is " (i >= j));
    System.out.println("i <= j is " (i <= j));
    System.out.println("i == j is " (i == j));
    System.out.println("i != j is " (i != j));

    System.out.println("(i < 10) && (j < 10) is " ((i < 10&& (j < 10)));
    System.out.println("(i < 10) || (j < 10) is " ((i < 10|| (j < 10)));
  }
}


Natija:

i = 92
j = 22
i > j is true
i < j is false
i >= j is true
i <= j is false
i == j is false
i != j is true
(i < 10) && (j < 10) is false
(i < 10) || (j < 10) is false b = 3

Mantiqiy operatorlar

OperatorNatija
&AND
|OR
^XOR (exclusive OR)
||OR
&&AND
!NOT
&=AND assignment
|=OR assignment
^=XOR assignment
==Tenglik sharti
!=Teng emaslik sharti
?:shart operatori

Mantiqiy operatorlar ustida amallar

a b a&b a|b a^b ~a yoki !a
true(1) true(1) true true false false
true(1) false(0) false true true false
false(0) true(1) false true true true
false(0) false(0) false false false true


Mantiqiy operatorlarga misol:

public class MainClass {
  public static void main(String args[]) {
    boolean a = true;
    boolean b = false;
    boolean c = a | b;  
    boolean d = a & b;
    boolean e = a ^ b;
    boolean f = (!a & b(a & !b);
    boolean g = !a;
    System.out.println("        a = " + a);
    System.out.println("        b = " + b);
    System.out.println("      a|b = " + c);
    System.out.println("      a&b = " + d);
    System.out.println("      a^b = " + e);
    System.out.println("!a&b|a&!b = " + f);
    System.out.println("       !a = " + g);
  }
}


Natija:
a = true
b = false
a|b = true
a&b = false
a^b = true
!a&b|a&!b = true
!a = false

" ? " shart operatori

public class MainClass {
  public static void main(String args[]) {
    int i, k;
   
    i = 10;
    k = i < ? -i : i; //i noldan kichik bo'lsa k ning qiymati -i ga,aks holda i ga teng
    System.out.print("k ning qiymati "+k);
  
    i = -10;
    k = i < ? -i : i;
//i noldan kichik bo'lsa k ning qiymati -i ga,aks holda i ga teng
    System.out.print(
"k ning qiymati "+k);
  }
}

Natija:
k ning qiymati 10
k ning qiymati -10



Sardor Dushamov. email:dsq2190@gmail.com

Maqolani yozishda quyidagilardan foydalanildi:
http://java2s.com   //sevimli saytim
http://google.com

No comments:

Post a Comment

Yii2 frameworkda frontend va backend sozlanmalarini sozlash(Apache)

Yii2 framework 2 xil template mavjud; Bularni yaxshi bilsangiz kerak, bular basic va advanced; Bularni farqlarini quyidagi rasm orqali bil...